In de rubriek ‘De OpenUp van ..’ vertelt iemand openhartig over zijn leven. Onderwerpen als zingeving, bewustwording, twijfels en inzichten komen voorbij. En hoe speelt psychologie een rol in hun leven? We vragen het in deze aflevering aan Bastiaan van Houten, managing director van CPM Nederland.
Bastiaan, hoe gaat het met je?
“We leven momenteel in zo’n bijzondere wereld dat ik me hardop afvraag: hoe ga ik die vraag in deze tijd beantwoorden? Dit hele jaar is een rollercoaster. Eigenlijk alles wat op je pad komt is nieuw, niets stond in het boekje. En alles wat nieuw is, doet iets met je. Zo ook met mij, het is soms best een worsteling. De ene keer is het hartstikke leuk om met nieuwe dingen bezig te zijn, denk aan grappige activiteiten verzinnen en doen met mijn gezin. Op het andere moment kan het ook lastig en uitdagend zijn, bijvoorbeeld met werk. Er heerst veel twijfel en we zijn in deze tijd ook veel bewuster en intenser met zaken bezig. We werken bovendien 100% thuis, het kantoor is dicht. Zo moeten opereren, dat is niet wie ik ben. Niet als mens maar ook vanuit mijn rol blijft het lastig.
Het lijntje tussen werk en privé is zo dun geworden. Zo kwam laatst mijn dochter van dertien thuis terwijl ik in een zakelijke call zat waar een erg persoonlijk verhaal werd gedeeld. Ze had geroepen of er iemand thuis was, maar het voelde voor mij op dat moment niet goed het gesprek abrupt te onderbreken, dus ik heb niets terug geroepen. Waardoor vervolgens mijn dochter en haar vriendin luidkeels zingend het huis door walsten, iets waar mijn lontje even te kort voor was: “Kan het niet wat zachter?!”.
“Ieder mens maakt dagelijks fouten en dat is niet erg. Daar kan je alleen maar van leren.”
Later daalt dan het besef in over wat er gaande is, dat de veilige privéwereld van ons gezin wordt aangetast doordat werk erin verweven is. Een kind moet zich vrij voelen om zichzelf te kunnen zijn in hun eigen wereld. Mijn dochter had nota bene eerst gekeken of er iemand thuis was en ze dacht van niet. Op dat moment kunnen we dat bespreekbaar maken, ik zeg sorry voor het feit dat ík mijn werk in háár leefomgeving inbreng, dat is natuurlijk nooit de bedoeling geweest. En we kijken naar de afspraken binnen ons huis, zodat we zo goed mogelijk met elkaar rekening kunnen houden. Feit blijft dat de scheidslijn erg dun is. Weet je, ieder mens maakt dagelijks fouten en dat is niet erg. Daar kan je alleen maar van leren.”
Waar maak je je op dit moment het meeste zorgen om?
“Vereenzaming is iets wat me zeker wel zorgen baart. Niet zozeer binnen gezinnen, al hebben die weer hun eigen uitdagingen door alles samen continu in één huis te moeten doen. Mensen die alleen wonen, hebben niet dagelijks die sociale omgeving. Bovendien kan je nu veel minder, sociale bezigheden, nieuwe contacten aanboren: het is allemaal beperkt.
Op werk ervaren we dat ook. We zijn een familie en dat zit ook in onze cultuur, die is erg open en informeel. Voor onze klanten lukt het goed ze met deze manier van werken toch te kunnen bedienen, maar de vraag is: hoe houden we onderling de connectie? Dat is een uitdaging. Niemand leeft om te werken, je werkt om leuke dingen in het leven te kunnen doen.
“Ik doe mijn best om in elk gesprek iets te ontdekken van de ander wat ik nog niet wist, het is mooi elkaar zo op een ander niveau te leren kennen.”
We proberen dit zo goed mogelijk te ondervangen door allerlei mooie initiatieven, van digitale borrels en games tot de ‘walk-talks’, waarbij je wekelijks aan een andere collega wordt gekoppeld om hier al bellend mee te gaan wandelen. Zeker van die wandelingen ben ik fan en ik hoop dan ook dat ze bijdragen aan elkaar wat beter leren kennen. De small-talk die je normaal op kantoor hebt, ontbreekt volledig natuurlijk, zeker met de collega’s waar je niet dagelijks mee te maken hebt. Mijn doel in elk gesprek is om iets van de ander te ontdekken wat ik niet van hem of haar wist. Dat hoeven geen diepgaande dingen te zijn, juist die ogenschijnlijk simpele weetjes, openen een gesprek. Elkaar op een ander niveau leren kennen, dat is mooi.”
Wat doe je zelf als je minder lekker in je vel zit?
“Ik sta toch wel bekend als de kunstenaar van het relativeren. Het heeft geen zin je zorgen te maken over dingen die buiten je controle liggen. Ik straal richting anderen uit dat ik me niet druk maak, ik blijf dan ook altijd rustig en dat geeft vertrouwen en rust.
Dit wil echter niet zeggen dat ik geen slapeloze nachten ken. Zo goed als ik anderen kan helpen relativeren, voor mezelf is het soms ook gewoon lastig. Het enige wat me dan echt helpt is bewegen, hardlopen. Het helpt me mijn hoofd te legen, bovendien ben je met hardlopen je grenzen aan het verleggen. Je pusht jezelf ergens naartoe en dat geeft voldoening. Ook omdat je echt vóelt dat je iets doet natuurlijk. Zeker met een zittend beroep is dat belangrijk, daarom vind ik de ‘walk-talks’ ook zo goed: weg van het scherm, ouderwets bellen en in beweging!
“Toen mijn dochter van elf mij gestrest aan het werk zag, heeft ze me op de bank gelegd voor een mindfulness ademhalingsoefening.”
Hardlopen is een uitlaatklep, koken en zorgen voor anderen is dat ook. Ik werk al twintig jaar in de dienstverlening en dat zal niet voor niets zijn, het geeft me rust en voldoening anderen te kunnen verzorgen. Maar ook daarbij vergeet ik mezelf wel eens. Het is mooi dat mijn dochter van elf me hier laatst op een prachtige manier op wees. Ze had van de juf les in mindfulness gehad en toen ze me gestrest aan het werk zag toen ze thuis kwam, heeft ze me op de bank gelegd voor een mindfulness ademhalingsoefening. Het maakt niet alleen gelukkig dat mijn dochter me hier de ogen voor doet laten openen, de oefening werkt ook nog eens erg goed.”
Wat is jouw ervaring met het praten met een psycholoog?
“Ik ben een man geboren in de jaren ‘70, toch wel een generatie die zich niet zo makkelijk openstelt. Ik ben er dan ook niet zo goed in om over mijn gevoelens te praten, ik cijfer mezelf liever weg en ga nog harder mijn best doen om anderen te dienen.
Toen ik in een fase in mijn leven kwam waarin de kinderen wat ouder werden, ik zowel privé als in mijn carrière alles wel zo’n beetje bereikt had wat ik voor ogen had, we veel reizen van de bucketlist aan het afstrepen waren en eigenlijk alles ‘goed op orde’ was, kwamen wel levensvragen naar boven als ‘wat wordt de volgende stap, wat wil ik nog bereiken?’ en ‘wat is de zin van het leven, waar doen we het voor?’. Hierover ben ik destijd met iemand gaan praten, eigenlijk met de verwachting antwoorden op deze vragen te kunnen vinden. Maar zo werkt het niet.
“Je hoeft je niet elke dag top of perfect te voelen, dat is een illusie. Dat zou bovendien maar saai zijn.”
Uiteindelijk kwam ik zo tot het besef dat je vooral het gesprek met jezelf aan moet gaan. Je hebt bepaalde gevoelens en dat is niet goed of fout, de vraag is: wat zit erachter, waarom voel ik me zo? Loop er dus niet voor weg maar daag jezelf uit om die gevoelens er te laten zijn en te onderzoeken. Dit proces heeft me rustiger en bewuster gemaakt, ik heb geaccepteerd dat ik ben wie ik ben. De bewijsdrang die er toch wel in zat, is er vanaf. Ik ben niet meer zo bezig met wat ik denk dat de verwachting van anderen is. Bovendien, niet alle vragen in het leven hoeven en kunnen beantwoord worden, er is een groot grijs, of liever, gekleurd gebied. Uiteindelijk moet je gewoon accepteren dat je bent wie je bent en het is zoals het is, dat is ok. Je hoeft je ook niet elke dag top of perfect te voelen, dat is een illusie. Het zou bovendien saai zijn, hoe kan je dan nog genieten van de kleine dingen?”
Wat geeft volgens jou het leven kleur?
“Ik zeg altijd: ‘Geniet van het leven, want het duurt maar even’. Je kunt erg bezig zijn met grote doelen binnen je carrière of privéleven zoals verre reizen, maar het grote geluk zit toch echt in de kleine dingen. Dat wil niet zeggen dat je weg moet blijven van grote dromen, maar laat er niet je geluk van afhangen. Mijn grootste geluksmoment van dit jaar was met ons gezin thuis verstoppertje spelen. Drie keer zijn ze de kamer in gekomen waar ik achter de roze bank zat, niemand die me heeft gezien, haha. Ik moet er weer om lachen als ik eraan denk. Grappig hoe zoiets dan ontstaat in deze gekke periode, daar kan ik erg van genieten.
“Ik focus me liever op wat wél kan, geluk zit in de kleine dingen.”
We zouden dit jaar als gezin vier weken gaan backpacken door Guatemala. Deze reis wilden mijn vrouw en ik al ondernemen voordat de kinderen werden geboren, we zeiden toen: ‘het wordt reizen of zwanger raken’. Het laatste gebeurde. Inmiddels vijftien jaar en drie kinderen verder, wilden we de reis alsnog ondernemen, nu met het hele gezin. Voor onze oudste is dit waarschijnlijk het laatste jaar dat hij mee zou gaan, maar de hele reis ging natuurlijk niet door. Daar kan je dan van balen, maar het is wat het is. Ik focus me liever op wat wél kan. We zijn uiteindelijk op reis gegaan door Nederland, naar drie verschillende plekken en dat was ook erg mooi. Zo maken we er toch iets van, wederom: geluk zit in de kleine dingen.”
